మునివాహన సేవ

– రామకృష్ణ వెల్లంకి

శ్రీమద్రామానుజాచార్యులు ప్రారంభించిన మునివాహన సేవ విశిష్టత:

శ్రీరామానుజాచార్యులు భక్తిశ్రేణికి కొత్త దారి చూపిన మహానుభావుడు. ఆయన హిందూ సంప్రదాయాన్ని ముఖ్యంగా వైష్ణవ సంప్రదాయాన్ని బలంగా స్థాపించినవారు. ఆయన సమానత్వానికి పెద్దపీట వేసి, అన్ని వర్గాల వారిని భగవత్ సేవలో భాగస్వాములను చేయాలనే సంకల్పంతో అనేక సంస్కరణలను ప్రవేశపెట్టారు. అందులో ఒకటి మునివాహన సేవ.

ఒకానొక సమయానికి శ్రీరంగంలో ఓ గొప్ప భక్తుడు, హరిదాసుడు అయిన తిరుక్కన్నమ్ (దాసరి) కేవలం పుట్టుక వల్ల మందిర ప్రవేశానికి అర్హుడుకాదని దేవాలయ రీతులు నిరాకరించాయి. కానీ అతని భక్తి విశేషంగా ఉండేది. ఈ విషయం శ్రీరామానుజాచార్యులవారి హృదయాన్ని కలచివేసింది. ఆయన సమానత్వాన్ని బోధిస్తూ, భగవద్భక్తులందరూ సమానమే అని ధృఢంగా నమ్మేవారు. అందుకు శ్రీరామానుజాచార్యులు ఓ వినూత్న మార్గాన్ని అనుసరించారు. ఆయన తిరుక్కన్నమ్‌ను తన భుజాలపై ఎక్కించుకుని ఆలయంలోకి తీసుకెళ్లారు. ఈ సంఘటన *“మునివాహన సేవ”*గా ప్రసిద్ధి చెందింది. ముని (ఋషి) వాహనంగా భుజసేవ చేసి, భక్తుడికి ఆలయ దర్శనం కల్పించడం ద్వారా శ్రీరామానుజులు అసలైన వైష్ణవ సూత్రాన్ని ఆచరణలో పెట్టారు.

మునివాహన సేవ యొక్క ప్రత్యేకత:

సమానత్వం – కేవలం జన్మ ఆధారంగా ఎవరికైనా భగవత్ సేవ నుండి దూరం ఉండే హక్కు లేదని ప్రకటించింది.

భక్తి ప్రాముఖ్యత – భక్తులందరూ భగవంతుని కొలిచే హక్కు కలిగిన వారేనని చాటిచెప్పింది.

సాంప్రదాయ విప్లవం – అప్పటి ఆలయ నియమాలను మార్చడానికి ఇది ప్రేరణగా నిలిచింది.

ఆలయ ప్రవేశ హక్కు – అన్ని వర్గాల భక్తులకు ఆలయ దర్శనం ఉండాలని ఈ సంఘటన ద్వారా ప్రాముఖ్యత పెరిగింది.

ఈ సంఘటన ఆ తరువాత కూడా భక్తుల సమానత్వానికి మునివాహన సేవ ఒక చిహ్నంగా నిలిచింది. కొన్ని ఆలయాలలో మునివాహన సేవను ప్రత్యేక ఉత్సవంగా కూడా జరుపుతారు. శ్రీరామానుజుల జీవితం మొత్తానికీ ఇది ఒక గొప్ప ఉదాహరణగా నిలిచింది – భగవత్ సన్నిధిలో భక్తులందరూ సమానమే!

శ్రీరామానుజాచార్యుల మునివాహన సేవ వైష్ణవ భక్తి మార్గంలో ఒక మహత్తర ఘట్టం. ఇది సమాజానికి సమానత్వ సందేశాన్ని అందించిన సంఘటన. శ్రీరామానుజుల సిద్ధాంతాలను అనుసరిస్తే, భగవద్భక్తి మార్గంలో ఎవరికీ అడ్డంకులు ఉండవన్నది స్పష్టంగా అర్థమవుతుంది.

“ముక్తిః న జాతిః” – ముక్తికి జన్మ కారణం కాదు, భక్తే కారణం!